Δευτέρα 9 Απριλίου 2018

Τα χρώματα της κυπριακής άνοιξης

Ήρθε η άνοιξη! Τα πουλιά προβάλλουν τη ζωτικότητά τους σε πιθανά ταίρια με κελαηδήματα και έντονα χρώματα ενώ τα λουλούδια και τα δέντρα ανθίζουν και μοσχομυρίζουν… Και ένα φωτεινό κίτρινο είναι πραγματικά παντού γύρω μας αυτή την περίοδο, αυτό της μαργαρίτας, της λαψάνας και της …ακακίας!



Οι ακακίες όταν ανθίζουν δίνουν χρώμα όπου βρίσκονται, από τις άκριες του αυτοκινητόδρομου μέχρι εθνικά πάρκα, με τα χαριτωμένα μικρά στρογγυλά άνθη τους και την απαλή μυρωδιά τους. Δυστυχώς, όμως, η ακακία δεν είναι άκακη… Στην Κύπρο η ακακία (Acacia saligna) αποτελεί ξενικό εισβλητικό είδος. Τι σημαίνει αυτό; Ότι δεν ανήκει στη φυσική χλωρίδα της Κύπρου (η ακακία είναι Αυστραλέζικο είδος) και μεγαλώνει εις βάρος της τοπικής βλάστησης, αφού η ακακία κυριαρχεί και τα τοπικά οικοσυστήματα υποβαθμίζονται.

Πώς το επιτυγχάνει αυτό; Η ακακία μεγαλώνει πιο γρήγορα και πιο ψηλά από άλλα φυτά, αλλάζει τις τοπικές συνθήκες δημιουργώντας σκιά για άλλα είδη, και τα φύλλα της που πέφτουν στο έδαφος δημιουργούν εμπόδιο που αποτρέπει την επαφή σπόρων ιθαγενούς βλάστησης με το έδαφος. Είναι συναρπαστική η φύση, μπορεί όμως να είναι και συνάμα σκληρή, πόσω μάλλον όταν πρόκειται για απειλή όπως την ακακία (ένα ξενικό εισβλητικό είδος), η οποία δεν ανήκει στο τοπικό οικοσύστημα κι έτσι τα θύματά της, σε αυτή την περίπτωση η τοπική βλάστηση, δεν έχουν τρόπο να αμυνθούν για να επιβιώσουν…

Τι γυρεύει η ακακία στην Κύπρο αφού είναι Αυστραλέζικο είδος; Σε περασμένες δεκαετίες φυτευόταν στο νησί μας, εντατικά και ευρέως, σε μια προσπάθεια να πρασινίσει το κυπριακό τοπίο. Ως αποτέλεσμα σήμερα συναντούμε σχεδόν παντού ακακίες, με την έκταση του προβλήματος να τονίζεται την άνοιξη όταν η παρουσία τους γίνεται ακόμη πιο έντονη με τα κίτρινα άνθη τους.

Τι ακριβώς είναι το πρόβλημα με την παρουσία ακακιών, αφού είναι κι αυτά δέντρα; Η ακακία έχει αρνητικές επιπτώσεις σε οικοσυστημικές υπηρεσίες της φύσης, και συγκεκριμένα σε ότι αφορά το νερό, αφού εμποδίζει τον εμπλουτισμό των υπόγειων υδάτων. Αυτό μειώνει την ποσότητα του διαθέσιμου νερού όπως π.χ. για την γεωργία, βιομηχανία και άλλες χρήσεις. Μια άλλη σοβαρή απειλή είναι ότι αυξάνουν την ένταση και συχνότητα πυρκαγιών κάτω από ακραίες κλιματολογικές συνθήκες. Επιπλέον, η παρουσία της ακακίας στην Κύπρο έχει αρνητικές επιπτώσεις στη βιοποικιλότητα, ιδίως σε περιοχές με αμμοθίνες και παρόχθια οικοσυστήματα, όπως οι Αλυκές στη Λάρνακα και στο Ακρωτήρι, όπου επηρεάζει αρνητικά απειλούμενα είδη φυτών του Κόκκινου Βιβλίου. Με τις αρνητικές επιπτώσεις της ακακίας να μην περιορίζονται σε αυτά, θεωρείται από τα πιο προβληματικά ξενικά εισβλητικά φυτά στην Κύπρο. Επιπλέον, σε κάποιες περιοχές οι ακακίες φυτεύονται και ποτίζονται παράνομα από παγιδευτές με αποκλειστικό σκοπό την προσέλκυση και παγίδευση πουλιών.

Όπως με ολόκληρη τη φύση, είναι άκρως συναρπαστικό να μαθαίνεις περισσότερα για διαφορετικά είδη, τον τρόπο με τον οποίο το κάθε χαρακτηριστικό τους έχει λόγο και σκοπό, τις σχέσεις και δυναμικές μεταξύ διαφορετικών ειδών. Αν σε έχει γοητεύσει η ακακία, έχουμε εναλλακτικές προτάσεις αν και όταν θελήσεις να φυτέψεις κάτι, οι οποίες είναι πιο καλές για την άγρια ζωή και είναι και ανθεκτικές στην ξηρασία, όπως η Χαρουπιά και η Σχινιά. Αν μη τι άλλο, θεώρησέ το σαν πρόσκληση για να μάθεις περισσότερα για τη φύση γύρω σου. Υποσχόμαστε ότι η φύση θα σε εμπνεύσει.

https://birdlifecyprus.org/

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Παρακαλώ όχι υβριστικά σχόλια,το ellada-kupros δεν φέρει ευθύνη για τυχόν υβριστικούς χαρακτηρισμούς.Σφάξτε τους με το βαμβάκι..έχουμε πλούσιο λεξιλόγιο άλλωστε.